Franz Boas overleed in december 1942 tijdens een lunch in het Faculty House van Columbia University. Hij was omgeven met collega’s, medewerkers en studenten, deelnemers aan een door hem georganiseerde studiedag over ‘racisme’. Destijds een betrekkelijk nieuw begrip dat stof had doen opwaaien na de publicatie uit 1940 van Race: Science and Politics door Ruth Benedict. Ze was de rechterhand [...]
Eerder kondigde ik op deze plaats aan dat ik af en toe over André Köbben zou schrijven. Hij was mijn leermeester en hij overleed afgelopen zomer, 13 augustus 2019. Een groot verlies, niet alleen voor mij. Zijn jongste dochter informeerde me, ik verbleef in Spanje en kon niet bij de crematie zijn. Pijnlijk. Ik plaatste destijds op dit blog bij [...]
In de krant las ik een uitvoerige beschouwing over het ‘ware zelf’ (NRC Handelsblad, 24 en 25 november 2018), dit vooral naar aanleiding van een themanummer van het tijdschrift Review of General Psychology. Volgens de schrijver zou in dat nummer door verschillende onderzoekers worden vastgesteld dat je ware zelf niet bestaat, in ieder geval niet objectief meetbaar is. Opzienbarend! Het [...]
Een knuppel in het hoenderhok. Bijna driehonderd psychologen hebben honderd studies uit hun vakgebied herhaald en wat blijkt: de helft tot tweederde van het gepubliceerde onderzoek blijkt na een paar jaar niet meer geldig. Vastgesteld door het toonaangevende tijdschrift Science. Afgelopen dagen kwamen de reacties los. NRC Handelsblad (29, 30 augustus 2015) wijdde een hele pagina aan de kwestie – [...]
Door een mooi stuk in The New Yorker (staat in dat blad eigenlijk ooit een lelijk stuk?) van de onvolprezen Adam Gopnik (4 mei 2015) werd ik geattendeerd op de 19e eeuwse Engelse schrijver Anthony Trollope, fascinerende figuur. Zoon van schrijfster Frances Trollope, beiden veelschrijvers. Anthony had een drukke baan bij de Engelse posterijen – hij zou onder andere voor [...]
Van een pragmatische antropologie had ik tot voor kort nog nooit gehoord, terwijl het vak al zeker sinds het eind van de achttiende eeuw bestaat – in 1798 werd te Koningsbergen het werk Anthropologie in pragmatischer Hinsicht gepubliceerd. Auteur: Immanuel Kant, inderdaad, de filosoof van de rede. Het boek is zojuist in het Nederlands vertaald en uitgegeven (bij uitgeverij Boom, [...]
Wetenschap en kunst kruipen dichter naar elkaar toe, lijkt het. De Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen heeft deze neiging vorig jaar geformaliseerd door een Academie van Kunsten te stichten. In de 19e eeuw zou dat geen opzien hebben gebaard, in omringende landen evenmin - kunst en wetenschap zijn aspecten van eenzelfde complex: nieuwsgierigheid, creativiteit, originaliteit. In ieder geval zou het [...]
Simon Kuper schrijft columns in Financial Times. Ik lees hem graag, hij verdiept zich in een ruim assortiment van onderwerpen zonder onzin te verkopen, maar ook zonder zijn lichtheid van toon te verliezen; geen gewichtigdoenerij; erudiet, en vaak geestig. Hij weet veel van voetbal, in het bijzonder van het Nederlandse voetbal. Dat heeft hij overgehouden uit zijn jeugd in Nederland, [...]
Een oud-collega vroeg me dezer dagen of ik nog iets wist over het 'leeronderzoek' waar ik als student aan de Universiteit van Amsterdam ooit in had geparticipeerd — zélf had hij elders gestudeerd, dus alles wat hij wist was van 'horen zeggen'. Het maakte herinneringen en sentimenten bij me wakker. Inderdaad moesten wij als studenten in de antropologie onderzoekservaring hebben [...]
In de roman — Shaalbhanjikaa — die Dick Plukker en ik aan het vertalen zijn komt een passage voor waarin een filmregisseur zijn opvattingen over acteren uiteenzet tegenover de vrouw die de hoofdrol in zijn nieuwe film moet gaan vervullen. Zij luistert aandachtig, want ze wil graag weten wat hij van haar verlangt. Makkelijk is het niet. Dat geldt voor haar, maar dat [...]
